نخستین چاپخانه در ایران به دوران صفویان بازمی‌گردد که کشیشان ارامنه در جلفای اصفهان با آن قسمتی از کتاب مقدس را چاپ کردند.
به گزارش «محبت نیوز» نخستین کتابی که در ایران چاپ شده، “مزامیر داوود” است که در ۱۰۴۷ق/ ۱۶۳۸م به دست کشیشان ارمنی در محله جلفا در اصفهان، به زبان و خط ارمنی چاپ شد.
به نقل از تارنمای آراکس، تقریبن ۳۰ سال پس ازکوچاندن ارمنیان به جلفای اصفهان، خلیفهٔ وقت ارمنی‌های، اسقف اعظم “خاچاطور کساراتسی” به همراه روحانی دیگری به نام “سیمون” به لهستان سفر کرد تا به برخی از مشکلات جامعهٔ ارمنیان آن کشور در خصوص مسائل دینی آن دیار سر و سامان دهد؛ در آنجا از چاپ کتاب آگاه گردید.
چون به جلفا بازگشت درصدد برآمد چاپخانه‌ای دایر نماید. بر این اساس، یکی از روحانیان را به اروپا گسیل داشت تا در این زمینه تحقیق کند. پس از بازگشت این روحانی، بر اساس توضیحات و مشاهدات وی و بدون دسترسی به تجربهٔ کافی، استادان ارمنی جلفا با همکاری خلیفه دست به کار شدند و تمامی وسایل چاپ از قبیل ماشین چاپ، حروف، کاغذ مرکب و غیره را با دست تهیه و اقدام به ساخت آن کردند. آنها پس از یک سال و پنج ماه تلاش در ۱۰۵۷ق/۱۶۴۷م توانستد اولین کتاب را در ایران چاپ کنند و این سرآغاز تاریخ چاپ در ایران بود.
به نقل از تارنمای آراکس، تقریبن ۳۰ سال پس ازکوچاندن ارمنیان به جلفای اصفهان، خلیفهٔ وقت ارمنی‌های، اسقف اعظم “خاچاطور کساراتسی” به همراه روحانی دیگری به نام “سیمون” به لهستان سفر کرد تا به برخی از مشکلات جامعهٔ ارمنیان آن کشور در خصوص مسائل دینی آن دیار سر و سامان دهد؛ در آنجا از چاپ کتاب آگاه گردید.
چون به جلفا بازگشت درصدد برآمد چاپخانه‌ای دایر نماید. بر این اساس، یکی از روحانیان را به اروپا گسیل داشت تا در این زمینه تحقیق کند. پس از بازگشت این روحانی، بر اساس توضیحات و مشاهدات وی و بدون دسترسی به تجربهٔ کافی، استادان ارمنی جلفا با همکاری خلیفه دست به کار شدند و تمامی وسایل چاپ از قبیل ماشین چاپ، حروف، کاغذ مرکب و غیره را با دست تهیه و اقدام به ساخت آن کردند. آنها پس از یک سال و پنج ماه تلاش در ۱۰۵۷ق/۱۶۴۷م توانستد اولین کتاب را در ایران چاپ کنند و این سرآغاز تاریخ چاپ در ایران بود.
- بیشتر بخوانیم: کشف قدیمی ترین طومار متعلق به پنج کتاب مقدس تورات + عکس
- بیشتر بخوانیم: یادی از محبوب ترین ارامنه ایران در سال نو میلادی
- بیشتر بخوانیم: یک بانوی مسیحی، «مادر نجوم» و «بانوی اختر فیزیک ایران»
- بیشتر بخوانیم: تابوی خوانندگی زنان در ایران را یک بانوی ارمنی شکست
آنان سه سال پس از آن، کتاب مقدس یعنی “عهد عتیق” و “عهد جدید” را به زبان و خط ارمنی چاپ کردند، اما فعالیت‌های چاپخانه کوچک جلفای اصفهان به عللی که چندان شناخته نیست، متوقف شد و تا مدت‌ها به حال تعطیل باقی ماند.
فن چاپ که از طریق ارمنیان در سده ۱۱ق/۱۷م به ایران وارد شده بود، از جمع آنان خارج نشد و حکومت صفوی به‌رغم قدرت و ثروتی که در اختیار داشت، از آن، حتی برای مقاصد حکومتی، استفاده نکرد، هرچند که بر پایه گزارش‌های شماری از سیاحان اروپایی، به‌ویژه “شاردن”، در گفت‌وگوهایی درباری به استفاده از فن چاپ اظهار تمایل می‌شده است.
فن چاپ که از طریق ارمنیان در سده ۱۱ق/۱۷م به ایران وارد شده بود، از جمع آنان خارج نشد و حکومت صفوی به‌رغم قدرت و ثروتی که در اختیار داشت، از آن، حتی برای مقاصد حکومتی، استفاده نکرد، هرچند که بر پایه گزارش‌های شماری از سیاحان اروپایی، به‌ویژه “شاردن”، در گفت‌وگوهایی درباری به استفاده از فن چاپ اظهار تمایل می‌شده است.
علل گفت‌وگوی بی‌سرانجام با دربار صفوی برای وارد کردن دستگاه‌های چاپ به ایران هنوز به دقت روشن نیست، اگرچه می‌توان حدس زد که سران کشور در آن زمان نیازی، یا نیاز مبرمی، به استفاده از فناوری چاپ احساس نمی‌کردند.
ارمنیان جلفای اصفهان، به‌رغم بی‌میلی حاکمان صفوی به استفاده از فناوری چاپ، پس از سپری کردن دوره‌ای از رکود در کار چاپ، چاپخانه کوچک خود را در کلیسای وانک دوباره به راه انداختند، نیاز به مواد و مصالح چاپ را خود تامین کردند و طی دوره‌ای نزدیک به سه قرن توانستند ۴۰۰ کتاب به چاپ برسانند.
“لطف‌الله هنرفر”، اصفهان‌شناس، از بررسی گورسنگ‌های ارمنیان در آرامستان ارمنیان جلفای اصفهان، ۵۰ شغل و منصب شناسایی کرده که یکی از آنها پیشه چاپگری بوده است.
ارمنیان جلفای اصفهان، به‌رغم بی‌میلی حاکمان صفوی به استفاده از فناوری چاپ، پس از سپری کردن دوره‌ای از رکود در کار چاپ، چاپخانه کوچک خود را در کلیسای وانک دوباره به راه انداختند، نیاز به مواد و مصالح چاپ را خود تامین کردند و طی دوره‌ای نزدیک به سه قرن توانستند ۴۰۰ کتاب به چاپ برسانند.
“لطف‌الله هنرفر”، اصفهان‌شناس، از بررسی گورسنگ‌های ارمنیان در آرامستان ارمنیان جلفای اصفهان، ۵۰ شغل و منصب شناسایی کرده که یکی از آنها پیشه چاپگری بوده است.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar