فشارهای مجلس و پاسخگویی مکرر وزیر؛ آیا صندلی علی جنتی لرزان است؟

• 24 دقیقه پیش

هم‌رسانی

علی جنتی، امروز پس از گذشت دو سال از آغاز به کار در وزارت ارشاد، با دوکارت زرد مجلس در جیب، بر یکی از متزلزل‌ترین صندلی‌های کابینه دولت حسن روحانی تکیه زده است.

او قرار بود روز سه شنبه، ۶ مرداد، بار دیگر برای پاسخگویی به سوال یک نماینده، راهی مجلس شود و در این صورت احتمال داشت که تا آستانه استیضاح هم پیش برود ولی بر اساس اخبار منتشر شده، فعلا تفاهمی میانشان صورت گرفته است.

البته روشن نشد که وزیر ارشاد چگونه این نماینده را قانع کرده است، چون تا عصر دوشنبه حسین نوش آبادی، سخنگوی ارشاد، با تردید از منتفی شدن سوال از وزیر صحبت می‌کرد.

او به خبرنگاران گفت: "وزیر با نماینده جلسه داشته اما احتمالا از دستور خارج خواهد شد اما ممکن است حضور هم بیابد."

سوال ناصر موسوی لارگانی، نماینده مردم فلاورجان که روز ۶ مرداد مطرح نشد، به نوشته‌ خبرگزاری فارس، در ارتباط با ممیزی کتاب بوده است: "این سوال درباره ممیزی است. ایشان سخنانی درباره واگذاری ممیزی به ناشران پیش از انتشار کتاب را مطرح کرده‌اند اما ناشران قطعا نمی‌توانند پیرامون مسایلی که نباید در کتاب چاپ شود دقت نظر داشته باشند و احتمال وجود موضوع جنجالی در کتاب‌ها وجود دارد، از این رو بحث ممیزی باید در اختیار ارشاد باشد."

علی جنتی که کمتر از دو ماه پیش از همین مجلس کارت زرد دوم خود را دریافت کرد، در مجلس نهم کمترین موافق را دارد و در هر بار مواجهه با این مجلس به مشکل بر می‌خورد.

مخالفان و موافقان جنتی در مجلس

مهم‌ترین مخالفان آقای جنتی در این مجلس فراکسیون پایداری‌ها هستند. هفت نماینده‌ای که در خرداد ماه او را به مجلس فراخواندند از این فراکسیون بودند.

در این میان غلامعلی حداد عادل که رپیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی هست نیز گاهی با آنان همراه می‌شود. در طرف مقابل اما جبهه موافقان علی جنتی لاغرتر است. محمدعلی مددی نماینده میانه در کنار نماینده‌‌های منسوب به اصلاح طلبان همچون پزشکیان و گاهی علی مطهری (با وجود انتقادهایش در موضوع رواج ساپورت،) اما در سمت موافقان وزارت ارشاد جنتی قرار می‌گیرند.

منتقدان مجلس‌نشین علی جنتی تقریبا هر موضوع فرهنگی مرتبط یا غیر با حوزه فعالیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را با او مطرح می‌کنند. آقای جنتی به کنایه در نطق ۱۹ خرداد خود در مجلس گفت: "صداوسیما چیزی پخش می‌کند، من باید جواب بدهم؟"

انتقادها تا کنون

اظهار نظر درباره‌ تک خوانی زنان، احمال صدور مجوز نشر برای رمان زوال کلنل نوشته محمود دولت آبادی، صدرو پروانه نمایش‌ برای فیلم‌های مستقل (همچون "عصبانی نیستم" ، "قصه‌ها"، "آشغال‌های دوست داشتنی") احتمال سفر یدالله رویایی به ایران و شیوه تقسیم یارانه مطبوعات، از جمله مهم‌ترین محورهای انتقاد به وزیر ارشاد در شش ماه نخست فعالیت او بودند که پای او را به مجلس کشاند و نخستین کارت زرد را نصیب او کرد.

در فاصله کارت زرد نخست تا دومین کارت، اعتراض به برگزاری کنسرت‌های مختلط، دادن مجوز به آلبوم موسیقی رپ و راک، آلبوم موسیقی "ترا ای کهن بوم و بر دوست دارم"، سفر خبرنگار آمریکایی- اسرائیلی به ایران، پرونده کرسنت و منع مطبوعات از انتشار اخبار آن بنا به مصوبه‌ شورای امنیت ملی، تفاهم لوزان و دادن مجوز به ناشران برای انتشار بدون ممیزی کتاب در ارشاد و به تازگی ماجرای فیلم "رستاخیر"، از مهم‌ترین دلایل ناخرسندی برخی از نماینده‌ها از وزیر بوده است.

از راست:‌علی جنتی، محمد خاتمی و زهرا اشراقی

وزیر ارشاد و خواست حداقلی اصلاح طلبان

هنگامی که رایزنی‌ها برای پیشنهاد وزرای کابینه در جریان بود، از گوشه و کنار شنیده می‌شد که قرار است بار دیگر احمد مسجد جامعی به خیابان کمال‌ الملک بازگردد. در آن زمان این خواست اصلاح طلبان به عنوان سهمی از کمپین حسن روحانی بود و بهایی برای انصراف عارف از رقابت مقابل روحانی.

اگرچه شنیده شد که رهبر جمهوری اسلامی مخالف انتخاب احمد مسجد جامعی به وزارت ارشاد مخالف بوده اما شایعه‌ پررنگی نیز شنیده می‌شد که خود حسن روحانی از آغاز علی جنتی را برای این پست در نظر داشته است. خود علی جنتی در نخستین مصاحبه‌اش با هفته نامه اندیشه پویا نیز اشاره‌ای گذرا به این نکته کرد.

مهم‌ترین وعده جنتی پیش از آغاز به کارش اداره کردن وزارت ارشاد به شکلی متفاوت از شیوه وزیر ارشاد دولت احمدی‌نژاد بود؛ او وعده داد که در جهت تلطیف فضای فرهنگی ایران و ارتباط نزدیک با هنرمندان گام بردارد.

علی جنتی بعد از انتخاب شدن به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد دولت یازدهم اعلام داشت اجازه نمی‌دهد افرادی جلوی اکران فیلمی را بگیرند یا با فروش کتابی مخالفت کنند و وزارت ارشاد باید از کلیهٔ مجوزهای صادر شده از طرف این وزارتخانه دفاع کند.

وی از وجود لیستی متشکل از اسامی ۵۰ ناشر در دولت سابق، دولت محمود احمدی‌نژاد، سخن گفت که به آن‌ها گفته شده بود حق عرضه کتاب در نمایشگاه بین‌المللی را ندارند؛ علی جنتی همچنین درباره وجود "لیست سیاه" در حوزه نشر در وزارت ارشاد دولت قبل گفت: "حدود ۴۰۰ عنوان کتاب بدون مجوز در ارشاد بود که بعضی از آن‌ها کاملاً رد شده بودند و برخی بلاتکلیف بودند فقط به این خاطر که توسط ناشرانی که در لیست سیاه قرار داشتند، منتشر شده بودند."

اما همه‌ آنچه که تا امروز علی جنتی انجام داده و شاید بتوان نسبت او با کنش اصلاح طلبانه‌ یک وزیر ارشاد دانست، نخست این بود که چند هفته پس از استقرار جنتی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، عکس عطاءالله مهاجرانی، که در دولت نهم و دهم از دیوار وزارت ارشاد حذف شده بود، بار دیگر در جای خود نصب گردید (مهاجرانی ضمن تشکر از این اقدام جنتی در نامه‌ای به وی خواستار تجدید انتشار کتاب‌هایش در ایران شد.)

سپس در ۷ شهریور ۱۳۹۲ در مراسم افتتاح استودیوی ضبط صدای موزه موسیقی، ضمن تشکر از احمد مسجد جامعی گفت: "امیدوارم … ادامه دهنده راهی باشیم که در ابتدا با آقای خاتمی شروع شد."

همچنین نوروز پارسال نیز همراه عده‌ای از مسئولان دولتی برای تبریک سال نو به دیدار محمد خاتمی رفت که سبب شد کمیسیون فرهنگی مجلس طی نامه ای از او در این باره توضیح بخواهند.

در سوی دیگر ِ نارضایتی‌ بهارستان نشین‌ها و بخش‌های دیگری از حاکمیت از عملکرد وزیر ارشاد، و با وجود این که همچنان کتاب هایی چون "کلنل" محمود دولت آبادی اجازه نشر پیدا نکرده اند یا برخی فیلم‌ها و نشریات به سرنوشت توقیف دچار شده‌اند، اما ناشران، هنرمندان و نویسندگان مستقل و غیر دولتی‌ای هم هستند که گشایشی را در عرصه‌ای که وزیر ارشاد متولی آن است احساس می‌کنند- همان گشایشی که گاه و بیگاه دلواپسان را برای اعتراض راهی خیابان‌ها می‌سازد

هم‌رسانی چگونه می‌توانید این مطلب را به دیگران برسانی