در سال ۲۰۱۵ باید منتظر چه اتفاقاتی در چین بود؟
- 8 ساعت پیش
کارنامه سیاسی چین در سال ۲۰۱۴مملو از معماها و عملکردهای ضد و نقیض بوده ولی در سال جدید میلادی باید منتظر چه اتفاقاتی در این کشور بود؟
اصلاحات اقتصادی
مقامات چین در سال ۲۰۱۴ انجام برنامه اصلاحات را به بعد موکول کردند و به این ترتیب سالی که در پیش است از نظر برنامه اصلاحات چین سالی بسیار مهیج و در عین حال دلهره آمیز خواهد بود.
رهبران چین می گویند اعتیاد به رشد اقتصادی ناشی از صادرات صنعتی، زیربنایی و افزایش قیمت زمین و مسکن باید پایان یابد. انتظار می رود در سال آینده آهنگ رشد چین کمتر شود و برای بهتر شدن کیفیت رشد، دولت از فعالیت های دولتی که ضرر می دهد صرف نظر کند و در عوض از بخش های خصوصی بخواهد فرصت های شغلی تازه، بخصوص در بخش خدمات ایجاد کنند؛ ولو این که تولید مشاغل جدید از طریق فعالیت شرکت های خارجی باشد.
مبارزه با فساد
با توجه به این که کسانی که ماموریتشان مبارزه با سوء استفاده از موقعیت های سیاسی برای استفاده شخصی است، به رأس نهادها منتقل می شوند، باید انتظار داشت که فسادهای مالی افشا شود و شاهد یک رشته بازجویی ها و محاکمه ها باشیم.
ولی همه می دانند که در چین فساد با نظام کشور در هم آمیخته است بنا بر این زندانی کردن افراد بیشتر از آنچه به فساد ارتباط داشته باشد، انگیزه سیاسی خواهد داشت.
شی جین پینگ، رهبر چین کسانی را که بر سر راه برنامه اصلاحات او ایستاده اند کنار خواهد گذاشت و سرسپرده های خود را جانشین آنان خواهد کرد.
علاوه بر برنامه مبارزه با فساد باید مراقب بود و دید چگونه رهبر چین با چالش های موجود حزب کمونیست مقابله خواهد کرد و فرهنگی را که انگیزه ساختارش چیزی جز حرص و طمع باشد پایه ریزی خواهد کرد.
ایدئولوژی، بخشی از این فرهنگ خواهد بود.
در سال جدید کسانی که معتقد به قدرت مطلق دولت هستند بدون هیچ گونه پوزش، در چین به تبلیغ پرداخته و در رادیوها و تلویزیون ها سخنرانی هایی که مملو از ایده های مارکسیستی و آموزه های کنفوسیوس است، ایراد کرده و بر این نکته پافشاری خواهند نمود که حزب کمونیست چین دموکراتیک تر از احزاب غربی است چون به نمایندگی از طرف همه مردم حکومت می کند؛ مانند امپراتوران قدیم این کشور که با قصد کنترل و بسط قلمرو چین، حکومت می کردند.
در سال ۲۰۱۵ تضاد اساسی در سیاست چین مشهودتر خواهد بود؛ به این معنی که در اقتصاد ابتکار عمل بیشتر به بخش خصوصی داده خواهد شد ولی فعالیت های سیاسی محدود خواهد شد.
قدرت و ضعف: دو روی یک سکه
هر زمان که بازی، مستلزم صرف پول زیاد و کمک در حد توان به اجرای طرح و نقشه ای باشد، قدرت و توانایی چین مشهود خواهد بود.
در سال جدید میلادی شاهد بلندپروازی و اعتماد چین در انجام برنامه های عظیم زیربنایی در سراسر جهان، از شبکه ریل های مخصوص ترن های سریع السیر در نیجریه گرفته تا احداث کانال آبی در نیکاراگوئه خواهیم بود.
ولی سیاست انعطاف ناپذیر چین سبب خواهد شد که هیچ شهروند چینی اجازه اظهار نظر مستقل در باره آنچه حزب کمونیست آن را ممنوع کرده، نداشته باشد.
و فهرست این ممنوعیت ها به جای کوتاه تر شدن روز به روز طویل تر می شود.
در حال حاضر بیش از ۴۰ روزنامه نویس چینی زندانی هستند و امیدی به بخشودگی آنان در سال جدید نمی رود.
رهبران حزب کمونیست قول داده اند که بر اساس قانون حکومت کنند ولی همزمان، حقوقدانانی را که می گویند باید در باره معنی واقعی حکومت قانون بحث شود، زندانی کرده اند.
این، یک نظام سیاسی گیج کننده و آزاردهنده با ایده های عقیدتی متضاد و مسئولیت های بسیار سنگین و حقیقی است.
و همین واقعیت، توجه ما را به هنگ کنگ و تایوان معطوف می کند.
اتفاقاتی که در هنگ کنگ و تایوان در سال گذشته میلادی رخ داد، مطابق میل چین نبود.
در تایوان، جنبش گل آفتابگردان و انتخابات محلی نشان داد که علیرغم تلاش های چین برای ادغام اقتصادی با تایوان، تا چه حد این جزیره از خاک اصلی چین فاصله گرفته است.
در هنگ کنگ نیز تحصن معترضان طرفدار دموکراسی در مرکز بازرگانی هنگ کنگ، از نقطه نظر چین نمودار یک سرپیچی و ایستادگی غیر منتظره بود.
در سال ۲۰۱۵ چین در هر یک از این دو مورد، از تاکتیک های متفاوتی استفاده خواهد کرد.
تایوان را هنوز می توان ترغیب کرد و چشم انداز انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۶ سبب می شود چین محتاطانه رفتار کند. ولی شهروندان هنگ کنگ باید انتظار داشته باشند که اصول مربوط به یک کشور با دو نظام، سخت تر و انعطاف ناپذیرتر شود.
این که سایر دولت ها عمدتا همچنان ساکت باقی بمانند نیز به چین کمک خواهد کرد.
بسیاری از دولت ها نه تنها در برخورد با مسئله هنگ کنگ، سکوت اختیار کردند، در مورد سین کیانگ و تبت نیز به سیاست چین تن دردادند.
طرز رفتار با دالایی لاما رهبر مذهبی بوداییان تبت، غالبا شاخص خوبی برای این است که تا چه حد سیاست چماق و هویج سفارتخانه های چین در خارج موثر بوده است.
در ماه های اخیر، چندین کشور از آفریقای جنوبی گرفته تا نروژ درخواست سفر دالایی لاما را رد کرده اند.
پول، حرف آخر را می زند و این وضع در سال ۲۰۱۵ نیز ادامه خواهد داشت.
این واقعیت در مورد فعالیت های بازرگانی، دانشگاه ها و دانشگاهیان، تسهیلات فراهم آورنده تفریحات و رسانه ها نیز صدق می کند.
در اروپا و آمریکای شمالی که اجازه تاسیس انستیتوهای کنفوسیوس (مراکز مطالعات فرهنگ و زبان چینی) با هزینه دولت چین داده شده، خواهیم دید محدودیت هایی برای بحث و گفتگو اعمال خواهد شد. استودیوهای فیلمبرداری در هالیوود برای راضی کردن اداره سانسور فیلم در چین در فیلم های خود اصلاحات و تغییراتی خواهند داد و شرکت های اینترنتی تسلیم حساسیت های چین در مورد موضوعاتی که در رسانه های اجتماعی منعکس می شود، خواهند شد.
پاداش بالقوه تمام این تمکین ها، دسترسی به بازار چین است.
قریب به ۷۰۰ میلیون چینی از اینترنت استفاده می کنند و بسیاری از آنان خرید خود را با تلفن هوشمند (اسمارت فون) انجام می دهند. این اولین بار در تاریخ است که یک چنین عده قابل توجهی از طبقه متوسط از این تکنولوژی جدید استفاده می کنند. بنا بر این می توان حدس زد تا چه حد شرکت های غربی ممکن است برای سهیم شدن در این بازار پرسود، مطابق میل چین رفتار کنند.
البته شی جین پینگ، گفته است کشورش برای تکنولوژی های حساس بیش از حد به غرب وابسته است و به همین جهت در سال ۲۰۱۵ چین در صدد برخواهد آمد برای تولید این گونه فن آوری ها در داخل کشور تلاش کند.
در سال جدید در ارتباط با فرهنگ، رعایت اصول اخلاقی و پاکی و خلوص ترویج خواهد شد. به هنرمندان هشدار داده شده که در سوژه هایشان "انرژی مثبت" و "سالم" را مد نظر قرار دهند. برخی از منتقدان می گویند این توصیه ها مترادف بازگشت به برنامه انقلاب فرهنگی با انگیزه سیاسی است.
در سال گذشته بازداشت جیسی چان، پسر جکی چان، قهرمان هنرهای رزمی چین توجه مردم در سراسر این کشور را جلب کرد. سال ۲۰۱۴ با طولانی شدن لیست سیاه چهره های معروف و هنرمندانی که حضور آنان در رسانه های ملی ممنوع شده به پایان می رسد. جرم این افراد استفاده از مواد مخدر یا ارتباط با زنان روسپی اعلام شده.
سیاست خارجی
سیاست خارجی چین در اواخر سال ۲۰۱۴ در مقایسه با اوایل این سال، واقعگرایانه تر بود.
در اجلاس آپک در ماه نوامبر و نیز اجلاس سران چین و آمریکا، پکن تبلیغات تند خود در مورد ناسیونالیسم و لفاظی های تند ضد آمریکایی خود را که در طول سال ادامه داشت، تعدیل کرد.
شینهوآ، خبرگزاری دولتی چین گفت دست دادن شی جین پینگ، با شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن سرآغاز ذوب شدن یخ روابط چین و ژاپن است.
تاثیر بهبود روابط دو کشور در مناقشه ارضی در دریای چین جنوبی و نیز ادعاهای تاریخی، را باید در سال جدید دنبال کرد.
ادعاهای ارضی
در مورد ادعاهای دو کشور نسبت به جزایر واقع در دریای چین جنوبی، به پیشنهاد فیلیپین مسئله به دیوان داوری در لاهه ارجاع شده است.
ولی چین صلاحیت قضایی دیوان داوری را برای رسیدگی به این پرونده قبول نکرده است و با ساختن تاسیسات جدید و حتی باند فرودگاه در جزایر تحت کنترل خود، در صدد محکم کردن دلایل خود برای اثبات مالکیت جزایر مورد بحث برآمده.
در همین حال پکن از تمام امکانات خود استفاده خواهد کرد تا رقبایش در دریای چین جنوبی را متقاعد کند که آنها از ورود به مدار اقتصادی چین منتفع خواهند شد.
موافقتنامه های تجارت آزاد، وام های توسعه، پروژه های زیربنایی منطقه ای، یک بازی بزرگ درهم آمیختن ژئوپولیتیک و امور بازرگانی است که در سال ۲۰۱۵ ادامه خواهد یافت.
در همین حال پکن امیدوار است که توجه آمریکا همچنان بر اوکراین و خاورمیانه متمرکز باشد تا کارها برای چین آسان تر شود.
ولی در افق بهبود روابط دو کشور ابری دیده می شود و آن کنترل کنگره آمریکا توسط جمهوریخواهان است.
هنگامی که موضوع دسترسی به بازارها و منصفانه و یکسان بودن این دسترسی برای همه کشورها مطرح است، ممکن است نمایندگان جمهوریخواه در کنگره خواستار اقدامات تلافی جویانه بیشتری علیه چین شوند.
چین برای این که اتهامات تک روی در نظم امنیت بین المللی را خنثی کند، ممکن است پیشدستی کرده و با کمک به مقابله با بیماری ابولا در غرب آفریقا و نیز دزدی دریایی در شاخ آفریقا، خلاف این اتهامات را ثابت کند.
در سالی که در پیش است باید اتفاقات افغانستان را نیز به دقت تحت نظر داشت.
پس از ۱۳ سال جنگ که به قیمت جان بیش از ۲۲۰۰ سرباز آمریکایی و هزینه ای بیش از یک تریلیون دلار تمام شد، حضور دیپلمات ها و بازرگانان چینی در کابل بیشتر از همقطاران آمریکایی شان مشهود خواهد بود.
معضل کره شمالی
عکسی که در تاریخ ۳۰ دسامبر ۲۰۱۴، در روزنامه رودونگ سینمان، روزنامه حزب حاکم کره شمالی چاپ شد، کیم جونگ-اون، رهبر این کشور را در حال مشاهده پرتاب آزمایشی موشک های چند شاخه ای، در یک منطقه اعلام نشده در کره شمالی نشان می داد.
کره شمالی که وضع ثابتی ندارد احتمالا موضوع مهم مشترک دیگری است که چین و آمریکا باید در مورد توافق کنند.
ولی در حالی که سال ۲۰۱۵ آغاز شده، دست کم چند موضوع که باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا و شی جین پینگ، می توانند در باره آن به توافق برسند، دیده می شود.
یکی از این مسائل، مسئولیت مشترک آنان به عنوان رهبر دو کشوری که بیشترین گاز گلخانه ای را تولید می کنند، برای انجام اقداماتی به منظور حفاظت از محیط زیست است.
قرار است یک کنفرانس مهم مربوط به جلوگیری از آلودگی هوا به زودی در پاریس تشکیل شود و در این کنفرانس چین تحت فشار قرار خواهد گرفت که تعهداتی را که در این کنفرانس می دهد، عملی کند.
موضوع دیگری که توافق دو کشور بر سر آن آسان خواهد بود ایستادگی در برابر کیم جونگ-اون رهبر کره شمالی است که اقدامات او غیرقابل پیش بینی است. احتمالا مهمترین اتفاقات خلاف انتظار سال جدید، در ارتباط با کیم جونگ-اون خواهد بود.
این که دقیقا در باره مسئله آلودگی هوای زمین و نیز کره شمالی چه باید کرد، کار مشکلی است. و نباید فراموش کرد که تصمیم گیری چینی ها در زمینه این موضوعات مانند سایر مسائل، کاملا مبهم و نامشخص است.
با وجود این که صندوق بین المللی پول چین را بزرگ ترین اقتصاد جهان اعلام کرده و نه تنها معیشت یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر جمعیت چین، بلکه عده زیادی در سراسر جهان به مسیری که چین طی می کند بستگی دارد، نحوه تصمیم گیری در رده بالای حزب کمونیست چین همچنان نامعلوم است.
هفتاد و پنج سال قبل، چرچیل نخست وزیر اسبق بریتانیا، روسیه را معمایی خواند که در پرده اسرار پنهان شده.
کاملا امکان دارد که در باره چین امروزی نیز او همین نظر را داشته باشد.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar