بریتانیایی‌هایی که به گروه‌های جهادی پیوستند
- 1 ساعت پیش
سال ۲۰۱۳ بود که افتخار جامان از پورتسموث به سوریه رفت و عکس‌هایش را در قامت یک جهادی روی اینترنت گذاشت – و البته گاه و بی‌گاه عکس‌هایی بی‌ربط از گربه. آن زمان همه تصور می‌کردند او استثناء است.
افتخار ۲۳ ساله بود، و پا به صحنه جنگی گذاشته بود که روز به روز – برای هر دو طرف – بیشتر ویرانی به بار می‌آورد. حرف‌اش این بود که چون مسلمانان را می‌کشند، او وظیفه دارد سلاح به دست بگیرد.
از آن زمان دو سال گذشته. افتخار مرده، و همه می‌دانیم که او هرچه بود استثناء نبود.
بی‌بی‌سی در ماه‌های گذشته داستان این مردان و زنان – یا شاید باید بگوییم این پسران و دختران – را پی گرفته بلکه درک بهتری از ابعاد جهاد در سوریه و عراق به دست بیاورد.
نتیجه این کنکاش مجموعه‌ای شده از ماجراهای این افراد، از ارتباط‌شان با یکدیگر، این‌که از کجا می‌آمدند و کارشان به کجا کشیده، انگیزه‌شان چه بوده، و در نهایت چه بر سرشان آمده.
___________________
جهادی‌های بریتانیا
- ۳۶ نفر که مرگ‌شان گزارش شده
- ۱۳ نفر که در دادگاه‌های انگلستان محکوم شده‌اند
- و بسیاری دیگر که حتم داریم زنده‌اند و در سوریه و عراق فعالیت می‌کنند
___________________
هزاران جوان مسلمان از غرب به آن سوی دنیا رفته‌اند که هم‌پای گروه‌های جهادی – که خودشان سر قدرت با هم می‌جنگند – بجنگند. منابع امنیتی تخمین می‌زنند که حدود ۶۰۰ بریتانیایی هم جزو این مسلمانان هستند. البته نیمی از آن‌ها احتمالا برگشته‌اند، اما بقیه همچنان فعالند – یا کشته شده‌اند.
نکته این‌جاست که به‌رغم خطرهای آشکار این راه، هر صبح که چشم باز کنید ماجرایی دیگر می‌بینید از مرد یا زنی دیگر که می‌خواسته از مرز بگذرد.
تیم تحقیق ما صدها بریتانیایی را که گزارش شده بوده به عراق و سوریه رفته‌اند، بررسی کرده. اما فقط کسانی را که تصور می‌شده برای جنگیدن رفته‌اند. بنابراین افرادی که صرفا برای امدادرسانی یا اهداف بشردوستانه به منطقه رفت‌وآمد می‌کنند، موضوع مطالعه نبوده‌اند.
همچنین کسانی را که فکر می‌کنیم له یا علیه داعش می‌جنگند، اما اطلاعات در موردشان به اندازه کافی موثق و مطمئن نیست، کنار گذاشته‌ایم. از طرف دیگر، چون تحقیق بر پیکارجویان جهادی متمرکز بوده، کسانی را که علیه داعش می‌جنگند، در نظر نگرفته‌ایم.
در مجموع تمام سعی‌مان را کرده‌ایم که صحت هر داستان را از راه‌های مختلف بیازماییم.
___________________
منابع بانک اطلاعاتی بی‌بی‌سی
• اطلاعات نشر یافته در دادگاه‌های علنی، یا از سوی دولت‌ها و سازمان‌های اطلاعاتی • اطلاعاتی که خانواده‌ها در اختیار بی‌بی‌سی گذاشتند • تحقیق بی‌بی‌سی برای راستی‌آزمایی هر روایت • اطلاعات به‌دست آمده از منابع معتبر دیگر که به بی‌بی‌سی کمک کرده‌اند
___________________
فهرست محکومیت‌های مرتبط با درگیری، علاوه بر کسانی که به منطقه سفر کرده‌اند، کسانی را که به خاطر جرایم مرتبط با درگیری محکوم شده‌اند، دربر می‌گیرد.
اما از این اطلاعات چه دستگیرمان می‌شود؟
اول این‌که خیلی از آن‌ها که به سوریه و عراق رفته‌اند، گروهی رفته‌اند. به‌عنوان نمونه، پورتسموث را در نظر بگیرید، شهر افتخار جامان. افتخار اولین کسی بود که از این شهر به سوریه رفت. اما پشت سرش چند دوست‌اش هم رفتند. یکی‌شان به نام مهدی حسن یکی از سه نفری است که کشته شده. دیگری به نام مشدور چودری نخستین کسی بود که بعد از بازگشت به خاطر جرمی مرتبط با سوریه محکوم شد.
مبنای شکل‌گیری این گروه دوستی و نزدیکی جغرافیایی بود، اما گروه‌هایی هم هستند که ارتباط‌شان در رسانه‌های اجتماعی شکل گرفته. مثلا می‌دانیم افتخار نقشی به‌سزا در جذب جوانانی از کاردیف و منچستر داشته.
دوستی و ارتباط اینترنتی در تصمیم ۱۱ زن و دختری که تا کنون به منطقه رفته‌اند هم نقشی پررنگ داشته – از جمله در مورد چهار نوجوانی که اخیرا از شرق لندن ناپدید شدند.
سال گذشته برخی مقام‌های ارشد دستگاه‌های اطلاعاتی غرب گمان می‌کردند موج مردان و زنانی که به منطقه می‌روند، به‌خاطر این‌که به مرور ماهیت و اهداف واقعی دولت خودخوانده اسلامی و وحشی‌گری‌هایش آشکار می‌شود، فروخواهد نشست.
فرض این بود که بعد از مدتی، تنها کسانی عزم رفتن می‌کنند که هوادار سفت‌وسخت گروه‌های جهادی‌اند. فرض دیگر این بود که این تندروها کم‌شمارند. اما حالا معلوم نیست این تحلیل چقدر درست بوده.
دستگاه‌های امنیتی، چه در غرب چه در ترکیه، تحت فشار فزاینده هستند که جلوی سفر این گونه افراد را به سوریه بگیرند. اما باور غالب در دولت‌ها این است که عوامل دولت اسلامی در رسانه‌های اجتماعی در پیدا کردن و جذب جوان‌های آسیب‌پذیر بسیار خبره‌اند.
بر مبنای گزارش‌های پرسروصدایی که اخیرا در رسانه‌های معتبر نشر یافته، می‌شود فرض کرد که شمار افرادی که به سوریه و عراق رفته‌اند، باز زیاد شده است. هرچند برای نتیجه‌گیری و تشخیص روند بسیار زود است.
تصویر واقعی تنها با زمان – و با اضافه شدن اطلاعات بیشتر به این پروژه – حاصل می‌شود.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar