حلقه مفقوده پزشکی ایران؛ اخلاق یا آشفتگی نظام درمان؟
- 1 ساعت پیش
رییس کل سازمان نظام پزشکی ایران با ارسال نامه‌ای به معاونت انتظامی از "سخنان خارج از عرف و وجاهت" دکتر علی گرجی که "بدون ذکر مستندات واقعی و بر اساس شواهد غیرمتقن" در رسانه‌های ایران منتشر شده شکایت کرده است.
دکتر علی زالی در این نامه "ضمن شکایت"، خواستار بررسی دقیق "اظهارات کذب" دکتر گرجی در باره "دریافت وجه توسط استاد راهنما و میزان ساعات کاری پزشکان" شده است.
دکتر علی گرجی، استاد دانشگاه مونستر آلمان، در روزهای گذشته اخلاق را "حلقه مفقوده" پزشکی ایران دانسته و گفته بود: "در ایران یک پزشک متخصص نسبت به پزشک آلمانی پول خیلی زیادتری می‌گیرد اما پنج درصد سرویس پزشکان آلمانی را ارائه می کند."
دکتر گرجی همچنین گفته بود "مشکل پزشکی ما نه بیمارستان است و نه تجهیزات چرا که تجهیزاتی که در بیمارستانهای آلمان موجود است با اندک تفاوتی در ایران نیز وجود دارد؛ مشکل این است که پزشکان ما دل به کار نمی‌دهند."
_______________________
توجیه پزشکان برای دریافت زیرمیزی (منبع: ویژه نامه مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش)
وعده درمان تضمینی و بهبودی کامل و اطمینان پزشک به کیفیت کار خود
دقت، حوصله و صرف وقت بیشتر برای درمان (درمان سفارشی)
عدم تبعیت از تعرفه ها به دلیل غیرواقعی بودن
______________________
به عقیده دکتر گرجی، در آلمان رابطه "میان پول و بیمار را از بین برده‌اند" در حالیکه "در سیستم پزشکی کنونی ما پول دارای اهمیت است" و درآمد پزشکان ایرانی چند برابر پزشکان آلمانی است.
او گفته است "در آلمان پزشکان زیر ۲۰ دقیقه برای هر بیمار وقت نمی‌گذارند و اگر کمتر از این مدت با بیمار خود صحبت کنند از نظر اخلاقی صحیح به شمار نمی‌رود. اما در ایران نمونه‌ای سراغ ندارید که پزشک این مقدار زمان را برای یک بیمار خود بگذارد."
شکایت نظام پزشکی ایران از صحبت های دکتر گرجی در حالی صورت می گیرد که موضوع زیرمیزی گرفتن پزشکان نه تنها از طرف مقامات رسمی بارها عنوان شده بلکه برای جلوگیری از آن برنامه‌هایی به اجرا در آمده است.
این موضوع حتی در مجلس هم مطرح شده و بعنوان مثال حسن تأمینی لیچائی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، سال گذشته گفته بود: " متأسفانه این پدیده زشت به‌گونه‌ای علنی شده که این گروه از پزشکان بدون هیچ ترسی با ارائه شماره حساب خواهان واریز مبالغ کلان از سوی بیماران هستند."
"اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بارها با مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دوره‌های گذشته و فعلی در خصوص جلوگیری از پدیده شوم زیرمیزی جلساتی را برگزار کردند اما متأسفانه همچنان این مبالغ از بیماران اخذ می‌شود."
آبان ماه امسال وزارت بهداشت با ابلاغ "شیوه نامه اجرایی بسته نظارتی اجرای کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت"، "هرگونه دریافتی بالاتر از سقف تعرفه خدمات سلامت مصوب هیئت وزیران به هر طریقی" را تخلف دانست.
وزارت بهداشت حتی در آبان ماه امسال شماره تلفنی را اعلام کرد که "در صورتی که خارج از تعرفه‌ها و خارج از چارچوب بیمارستان پولی از بیمار اخذ شود"، مردم این تخلف را گزارش کنند.
وزیر بهداشت هم اعلام کرد: ''با احدی رودربایستی نداریم. شک نکنید کسانی که خارج از تعرفه‌ها، دریافتی داشته باشند، اجازه طبابت نخواهند داشت.''
دو هفته پیش دکتر علی جعفریان رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره اجرای مرحله سوم طرح تحول در نظام درمانی گفت با اجرای این طرح "در زیرمجموعه دانشگاه علوم پزشکی تهران، یعنی در ۱۶ بیمارستانهای دولتی در پایتخت، اخذ تعرفه خارج از مجاری رسمی از بیمار، نزدیک به صفر یا صفر شده است."
آقای جعفریان گفت"در سه ماهه اول اجرای طرح یعنی از مهر تا آذر فقط ۴ پزشک و ۷ بیمارستان متخلف داشتیم که تخلف آنها ثابت شد و مشخص شد که دریافت خارج از تعرفه داشتند که با آنها برخورد شد."
ایرج حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت هم هفته پیش اعلام کرد "اصلاح تعرفه‌های پزشکی باعث کاهش زیرمیزی‌ها شده است."
با این حال برخی در موفقیت این طرح تردید دارند، از جمله کمیسیون بهداشت و درمان مجلس که درباره "خطر تامین نشدن منابع مالی" این طرح هشدار داده و برخی نیز اجرای این طرح را "عجولانه" می دانند و بعنوان مثال معتقدند در اجرای این طرح کمبودهایی مثل کمبود پرستار در نظر گرفته نشده است.
______________________________
عوامل گسترش زیرمیزی (منبع: ویژه نامه مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش)
۱- غیرواقعی بودن تعرفه های دولتی
۲- شفاف نبودن قیمت واقعی خدمات درمانی در کشور
۳. مشکل نظارتی
۴. تأخیرهای طولانی مدت بیمه ها در پرداخت مطالبات پزشکان بخش دولتی
۵- ترس اطرافیان بیمار از به خطر افتادن جان بیمار، سرعت بخشیدن به اقدام درمانی یا پیشگیری از مشکلات در مراقبت‌های بعدی بیمار
۶- پرداخت بیشتر برای انجام جراحی یا اقدام درمانی توسط خود پزشک و جلوگیری از اقدامات آموزشی و انجام آن توسط دانشجویان در بیمارستانهای دولتی
۷- پرداخت بیشتر بدون درخواست و مطالبه پزشک و با اصرار اطرافیان بیمار به پزشک برای جلب نظر پزشک در رسیدگی بهتر به بیمار
۸. استفاده از بخش دولتی به عنوان سکوی پرتاب
۹- درآمد کم پزشکان
۱۰- قانون‌گریزی
۱۱- متزلزل شدن ارزشها
_______________________________
با اینکه پول زیرمیزی را یکی از "چالشهای مهم پیش روی بیماران و مدیران نظام درمان" خوانده‌اند اما از سوی دیگر پزشکان نیز معتقدند که قربانی نابسامانی نظام درمان شده اند.
این نابسامانی از دهه هفتاد شمسی با اجرای طرح خودگردانی بیمارستانها (به توصیه بانک جهانی) شدت گرفت، طرحی که در نبود نظام کارآمد بیمه، خود بحران ساز شد.
تعیین تعرفه‌های غیر واقعی، نیز مشکلات درمان در ایران را عمیقتر کرد.
تعیین این تعرفه‌ها که پزشکان بشدت به آن معترضند از یک سو محصول ناهماهنگی و حتی رویارویی نهادهای متعددی بود که در تعیین آن نقش دارند و بخشی نیز محصول این واقعیت بود که دولت با اعلام این تعرفه‌ها قصد داشت مشکلات نظام درمان را بویژه در چشم اقشار آسیب پذیر نه به عملکرد خود بلکه به عملکرد پزشکان نسبت دهد.
در واقع بسیاری از پزشکان معتقدند نهادهای مسئول که در این سال‌ها با سیاست آزمون و خطا برای نظام درمان تصمیم گرفته‌اند، اکنون بار مشکلات نظام درمان را که به گفته وزیر بهداشت، "ناکارآمد" است، بر دوش پزشکان می گذارند.
پزشکان استدلال می‌کنند وقتی در هیچ عرصه‌ای از زندگی روزمره تعرفه رسمی اعمال نمی شود و قیمت‌ها را نه بخشنامه رسمی بلکه بازار تعیین می‌کند، نمی توان از آنها انتظار داشت به هزینه خود و خانواده هایشان، تعرفه‌های رسمی را رعایت کنند.
پزشکان جدا از مردم نیستند، همه پزشکان روزی جای بیمار قرار می گیرند، اگر جامعه‌ای دچار سقوط اخلاقی است، بیمار و پزشک و مدیر و مقام رسمی نمی شناسد.
با این حال این صنف، به دلیل ماهیت کارش، دماسنج خوبی برای اندازه گیری دمای اخلاقی جامعه است.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar