بلندپروازیهای ایران به هراس و بدبینی در اسرائیل دامن میزند
- 1 ساعت پیش
ماه جاری هنگام اجرای مانور دفاع غیرنظامی در اسرائیل مقامات این کشور تمام تلاش خود را به خرج دادند که این تمرینها به واقعیترین شکل ممکن برگزار شوند.
صدای بلند آژیر حمله هوایی در تمام خیابانها و میادین شهرهای بزرگ طنین انداخته بود. معلمان مدارس دانش آموزان را با نظم و ترتیب و با سرعت از کلاسها و راهروهای مدارس خارج میکردند.
برنامههای ساختگی خبری که به این مناسبت از رادیو دولتی پخش میشد، بدون هیچ تعارف و ملاحظهای منبع این حملات خیالی را حزبالله لبنان، گروه مسلح مورد حمایت حکومت ایران، معرفی میکردند.
برگزاری چنین مانورهایی در اسراییل ممکن است امر عادی باشد ولی زمان برگزاری آن با یک موضوع حساسیتبرانگیز برای حکومت اسرائیل بیارتباط نیست: مذاکرات قدرتهای بزرگ جهانی به رهبری آمریکا با حکومت ایران برای کاستن از فعالیتهای هستهای آن کشور در ازای لغو بخشی از تحریمهای خارجی به پایان خود نزدیک میشود.
رهبران اسرائیل نگرانند که قدرتهای جهانی به شکلی که آنها میخواهند به حکومت ایران فشار نمیآورند. اسرائیل با جدیت تمام مصمم است از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری کند و هستهای شدن ایران را بزرگترین خطر برای خاورمیانه و شاید کل جهان میداند.
ذهنیت اسرائیلی
اسرائیلیها به دلایل گوناگون نگرانند که قدرت های جهانی طرف مذاکره با ایران به حد کافی احساس خطر نمیکنند و در حد لازم برای مقابله با این خطر مصمم نیستند.
به اعتقاد آنها اروپا به شکل شتابزده ای روی کار آمدن حسن روحانی به جای محمود احمدینژاد را نشانهای از تغییرات سیاسی در حکومت ایران تلقی کرد. در صورتی که این تغییر ممکن است صرفا جنبه تزیینی داشته باشد و هدف آن فریب دادن غرب باشد.
از نگاه اسرائیل، اروپاییها احتمالا برای کمک به تثبیت این تغییر قمار معامله با ایران را پذیرفتند اما در واقعیت چنین تغییر سیاسی در حکومت ایران روی نداده است.
این نگرانی نیز وجود دارد که برای باراک اوباما احیا رابطه با ایران به یک میراث شخصی در عرصه سیاست بینالمللی بدل شده باشد، درست مثل احیا رابطه با چین در دوران ریچارد نیکسون که میراث رییسجمهور اسبق آمریکا تلقی میشود.
اما مهمتر از همه اینها، در این کشور یک هراس واقعی وجود دارد که اسرائیل را محتملترین هدف برای بمب اتمی ایران میداند.
البته باید یادآوری کرد که حکومت ایران مطلقا هرگونه تلاشی برای دستیابی به سلاح هستهای را تکذیب کرده و تاکید میکند که غنیسازی اورانیوم در این کشور اهداف غیرنظامی مثل تولید برق و یا معالجه سرطان دارد.
رونن برگمن یکی از بهترین و مطلعترین تحلیلگران امور دفاعی و امنیتی در اسرائیل میگوید تشخیص عمق و شدت نگرانی مردم عادی اسرائیل بابت این موضوع بسیار ساده است.
او میگوید: "در اوج تنش با ایران، به عنوان کسی که ممکن است از این موضوعات خبر داشته باشد، مردم در خیابان هر روز و هر ساعت به من مراجعه میکردند و میپرسیدند پرزیدنت احمدینژاد اگر دکمه قرمز شلیک سلاح هستهای را در اختیار داشته باشد چه وقتی آن را فشار خواهد داد؟ مردم در اینکه او این دکمه را فشار خواهد داد هیچ تردیدی نداشتند."
"به نظر من او هیچگاه چنین کاری نمیکرد. ولی این ذهنیت اسرائیلیهاست و آنها معتقدند وقتی که ایران به سلاح هستهای مسلح شود از آن علیه اسرائیل استفاده خواهد کرد."
'دشمن مصمم'
اسرائیل در مذاکرات هستهای ایران با قدرتهای جهانی شرکت ندارد ولی در پشت صحنه تمام تلاش خود را به خرج داده تا موضع آمریکا و دولتهایی اروپایی را سختتر کرده و تاکید میکند که باید و میتوان به یک توافق سختگیرانه دست یافت.
جزییات اهمیت فراوانی دارند و یک نمونه آن بازرسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تاسیسات نظامی اعلامنشده ایران و یا تاسیسات صنعتی آن کشور و مطمئن شدن از این است که ایران تقلب نمیکند.
یک مامور بازنشسته موساد (اداره امنیت خارجی اسرائیل) به بیبیسی گفت که موضوع ایران بخش زیادی از وقت و انرژی ادارات امنیتی اسرائیل را به خود اختصاص داده است. این نه فقط برنامههای هستهای بلکه حمایت حکومت ایران از دشمنان اسرائیل مثل حزبالله لبنان و یا گروه حماس و جهاد اسلامی در نوار غزه را نیز شامل میشود.
بنابراین از منظر اسرائیل ایران یک دشمن فعال، مصمم و خطرناک ولی در عین حال دشمنی است که میتوان آن را متوقف کرد.
دان مریدور وزیر سابق دفاع اسرائیل معتقد است که تحریمهای فعلی علیه ایران مؤثر بودهاند چون اقدامات سختگیرانه مثل مسدود کردن حسابهای بانکی و جلوگیری از دسترسی ایران به پرداختهای بینالمللی را هم شامل میشوند.
به گفته او در حال حاضر هدف ایران این است که این تحریمها لغو و یا تسهیل شوند و طرف گفتگو با ایران نباید به سادگی از این امتیاز صرفنظر کند.
دان مریدور میگوید: "ایرانیها جدی و باهوش هستند ولی در عین حال آنها به خوبی با عملگرایی و آنچه که آلمانها به آن میگویند رئال پلتیتک آشنا هستند. وقتی که اروپاییها و آمریکا به اقتصاد آن کشور فشار آوردند تغییراتی در ظاهر و حتی در رفتار ایران به وجود آمد. بنابراین من فکر نمیکنم که ما ضعیف هستیم و فکر نمیکنم که آنها قوی هستند. اگر ما با زیرکی عمل کنیم میتوانیم روند هستهای شدن ایران را کند کرده و احتمالا مسائل را در جهت بهتری به پیش ببریم.»
حمله پیشدستانه؟
از نگاه دشمنان متعدد اسرائیل در سطح منطقه چنین ادعاهایی دو رویی است. هیچکس در منطقه شک ندارد که اسرائیل از سالها پیش صاحب سلاحهای هستهای است و سیاست قدیمی این کشور یعنی سکوت در این زمینه، کسی را فریب نمیدهد. اما ادعای اسرائیلیها این است که هستهای شدن ایران تفاوت دارد.
برخی از اسرائیلیها معتقدند که هدف اصلی رهبران مذهبی ایران از ساخت سلاح هستهای نابود کردن اسرائیل است. اما برخی دیگر معتقدند که هدف درازمدت ایران تثبیت خود به عنوان یک قدرت منطقهای است که کسی جرات سرشاخ شدن با آن را نداشته باشد.
حکومت ایران به عنوان یک قدرت انقلابی صدور انقلاب و یا بهزعم اسراییلیها صدور تروریسم را وظیفه خود میداند. و بهعنوان مهمترین قدرت جهان شیعه، ایران تسلیح و حمایت از جوامع شیعه در سراسر خاورمیانه مثل لبنان، عراق، سوریه و یمن را وظیفه خود میداند.
کابوس اسرائیل این است که در صورت دستیابی به بمب هستهای ایران اعتمادبهنفس بیشتری پیدا خواهد کرد و سیاستهای مداخلهجویانه آن در سطح منطقه تقویت و گستاخانهتر خواهد شد.
به همین خاطر سالها چنین گمانهزنیهایی مطرح میشد که اسرائیل برای جلوگیری از هستهای شدن ایران خود را برای یک حمله پیشدستانه به تأسیسات هستهای آن کشور آماده میکند. در چند سال اخیر این گمانهزنیها تضعیف شده و به نظر میرسد که اسرائیل حاضر شده منتظر نتیجه تحریمهای شدیدتر بماند. اما رونن برگمن، کارشناس امور امنیتی میگوید این تهدید هنوز هم بخشی از معادله کلی است.
اسرائیل در سال ۱۹۸۱ به تاسیسات هستهای عراق و در سال ۲۰۰۷ به تأسیسات هستهای سوریه حمله کرد و هنوز هم به این نظریه مناخیم بگین نخستوزیر اسبق وفادار است که میگفت اسرائیل هیچگاه به دشمنی که مصمم است این کشور را نابود کند اجازه نخواهد داد که ابزارهای لازم برای عملی کردن این تهدید را به دست بیاورد.
رونن برگمن میگوید: "به همین خاطر است که اگر اطلاعات قابل تکیهای در مورد نزدیک شدن ایران به تولید سلاحهای هستهای به دست اسرائیل برسد هیچ نخستوزیری در این کشور در صدور فرمان حمله هوایی به ایران تردید نخواهد کرد."
آمادگی برای بدترین حالت
وقوع چنین حملهای باعث خواهد شد که ایران دست به مقابله بزند که یا حمله موشکی مستقیم از ایران خواهد بود و یا حمله حزبالله به مرزهای شمالی اسرائیل. مانورهای دفاع غیرنظامی که اخیرا در اسراییل انجام شد تمرینهایی برای مقابله با پیامدهای این حملات بودند.
روی شبکه اینترنت میتوان یک فیلم اسراییلی آماتور با جلوههای ویژه تکاندهنده ای را دید که وقوع حمله اتمی ایران به خاک اسرائیل را تجسم میکند. عنوان آن "روز آخر" است.
برای اینکه چنین حملهای هیچگاه اتفاق نیافتد و در حد همین خیالپردازیهای تیره و تار باقی بماند اسرائیل باید به مذاکرات هستهای با ایران به رهبری آمریکا اتکا کند. اما همزمان با نزدیک شدن این مذاکرات به مراحل پایانی اسرائیلیها هنوز هم بدبین و بیمناک هستند.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar