مجلس خبرگان؛ آیا صلاحیت رفسنجانی تأیید می‌شود؟
- 21 دسامبر 2015 - 30 آذر 1394
هاشمی رفسنجانی برای حضور در مجلس خبرگان رهبری، نامزد شد. اما آیا تأیید صلاحیت او قطعی است؟ آیا امکان رد صلاحیت چهره شاخص جمهوری اسلامی محال است؟
خرداد ۱۳۹۲ که صلاحیت رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام برای حضور در رقابت انتخابات ریاست جمهوری مورد تأیید شورای نگهبان قرار نگرفت، بسیاری از ناظران دچار شوک شدند. اما به نظر می‌رسد با توجه به روند تحولات سیاسی در ایران، شاید دیگر رد صلاحیت رفسنجانی غیرمترقبه نباشد.
اگرچه تفاوت میان دو انتخابات ریاست جمهوری مجلس خبرگان رهبری، و حساسیت در مورد آنها، به‌قدر لازم محسوس است؛ اما هم‌زمان، مجموعه انتقادها و حملاتی که در روزهای اخیر و از سوی تندروهای اردوگاه اصول‌گرایی متوجه هاشمی شده، قابل تأمل است.
تهدیدها و حمله معاون قوه قضاییه
در روزهای اخیر، و به‌ویژه پس از نامزدی حسن خمینی برای انتخابات مجلس خبرگان و نیز برخی اظهارنظرها و مصاحبه‌ها توسط هاشمی رفسنجانی، حمله تندروهای اردوگاه اصول‌گرایی و مخالفان اصلاحات به وی شدت یافته است.
مهم‌ترین و تندترین واکنش تا امروز، متعلق به معاون و سخنگوی قوه قضاییه بوده است. محسنی اژه‌ای از چهره‌های شاخص مخالف اصلاحات، در سخنانی بدون ذکر اسم هاشمی رفسنجانی، با تاکید بر برخی واژه‌ها او را هدف انتقاد شدید قرار داد.
MEHR
نفر دوم دستگاه قضایی کشور در گردهمایی فرماندهان مراکز مقاومت بسیج سراسر کشور قوه قضاییه، با برشمردن ویژگی‌های افرادی که آنان را «منافق» توصیف کرد، اظهار داشت: «منافقین امروز نشست با ظالمین و سران ظلم و استکبار غرب را افتخار می‌دانند و قهرمانان و جان‌برکفان مردم خود را تحقیر می‌کنند، آنها را عقب‌مانده، کلاغ و بی‌سواد می‌دانند.»
این سخنان که اشاره‌ای مستقیم به سخنان چند روز پیش رفسنجانی بود، هیچ شائبه‌ای بجای نگذاشت که مقصود اژه‌ای کیست. رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام به‌تازگی و در مصاحبه‌ای گفته بود: «فشار تندروها روی من هیچ تأثیر ندارد؛ مثل کلاغ‌هایی هستند که از روی درخت‌ها می‌پرند، برای من این‌گونه است و کاری با آنها ندارم.»
یک هفته پس از انتشار این اظهارنظر، معاون اول قوه قضاییه با تندترین تعابیر به انتقاد از هاشمی رفسنجانی پرداخته، او را به‌گونه‌ای غیرمستقیم، «منافق» و «نفوذی دشمن» توصیف کرده و گفته است: «قول می‌دهم به حول و قوه الهی با کمک شما بسیجیان، منافقین و نفوذی‌ها را شناسایی کنیم و پس از دستگیری به اشد مجازات برسانیم.»
انتقادهای رییس دستگاه قضایی
در دستگاه قضایی اما این تنها سخنگو و معاون اول قوه نبود که هاشمی را هدف اتهام و تهدید قرار داد؛ رییس قوه قضاییه نیز با تعابیری تند به انتقاد از سخنان اخیر رفسنجانی پرداخت.
تنها یک روز پس از آنکه رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام از موضوع «نظارت مجلس خبرگان بر عملکرد رهبری» سخن گفت، صادق لاریجانی سخنان رفسنجانی را «بی‌پایه»، «نادرست» و «غیرقانونی» توصیف کرد. وی از رسانه‌ها خواست از مطرح کردن «مباحث خالی از استناد» و «فضا‌سازی‌های ناسالم» در آستانه برگزاری انتخابات پرهیز کنند.
رییس دستگاه قضایی با اشاره به اینکه «برخی افراد، آرزوها و توقعات غیرقانونی خود را که ربطی به قانون اساسی ندارد مطرح می‌کنند»، گفت: «در قانون اساسی چیزی به‌نام نظارت بر رهبری نداریم.»
انتقاد و واکنش تند لاریجانی وقتی بیشتر قابل‌تأمل می‌شود که انتصاب او از سوی رهبر جمهوری اسلامی به ریاست قوه قضاییه فراموش نشود.
فرماندهان نظامی علیه هاشمی
دو واکنش معنادار و تند به سخنان اخیر هاشمی رفسنجانی اما مربوط بود به دو مقام ارشد نظامی که هر دو منصوب شخص اول نظام در جمهوری اسلامی هستند: رییس ستاد کل نیروهای مسلح و فرمانده نیروهای انتظامی.
حسن فیروزآبادی از منصوبان و معتمدان رهبری در مکتوبی انتقادی، سخنان اخیر هاشمی رفسنجانی درباره امکان شورایی شدن رهبری را مورد حمله و تخفیف قرار داد. او از «تلاش‌های ناموفق مخالفان ولایت‌فقیه در حذف آن» و «تداوم شعارهای دشمنان خارجی توسط نفوذی‌ها و یا نخبگان وابسته به آنان» و «حیله جدید» نوشت.
رییس ستاد کل نیروهای مسلح تعارف را کنار گذاشت و تصریح کرد: «آنان که این واژه (شورای رهبری) را به‌کار می‌برند، کسانی هستند که امامت فتنه‌گران در نماز جمعه، شیرین جلوه کرد و جمعی از اهالی فتنه به صورت مختلط و با کفش پس از شعار علیه مقدسات مردم در صفوف نماز جمعه به آنان اقتدا کردند و سخنی نگفتند و علیه تندروان ساختارشکن نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران سکوت کردند.» تعابیر و توصیف‌هایی که بدون پرده‌پوشی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام را هدف قرار می‌داد.
در اظهار نظر مهم دیگری، حسین اشتری، فرمانده ناجا نیز با طرح این اتهام که «عده‌ای به‌دنبال ناامن‌کردن انتخابات و تفرقه‌افکنی و دو قطبی‌کردن جامعه هستند»، افزود: «اینها به‌دنبال اهداف و امیال شخصی خود هستند و موضوعاتی نظیر شورای رهبری و آینده رهبری را مطرح می‌کنند.»
khamenei.ir
واکنش تند و حمله دو مقام ارشد نظامی جمهوری اسلامی به هاشمی رفسنجانی در حالی رخ می‌دهد که بر پایه قوانین مختلف (از جمله قانون مجازات نیروهای مسلح، قانون انتخابات ریاست جمهوری و قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی) نیروهای نظامی و انتظامی حق دخالت در امور انتخابات و سیاست را ندارند.
هاشمی و فقهای شورای نگهبان
صلاحیت نامزدهای مجلس خبرگان را شش فقیه منصوب رهبری در شورای نگهبان تأیید و نهایی می‌کنند. از این شش فقیه، دو نفر (محمد یزدی و احمد جنتی) از جمله مخالفان مشهور و جدی رفسنجانی هستند. چهار نفر دیگر (محمود هاشمی شاهرودی، محمد مومن، مهدی شب‌زنده‌دار، و محمدرضا مدرسی تبریزی) در گروه مخالفان مشهور یا منتقدان رسمی و علنی هاشمی دسته‌بندی نمی‌شوند.
خروجی این ترکیب ـ اگر اعمال نظر و فشاری از بیرون شورا صورت نگیرد ـ به معنای تأیید صلاحیت رفسنجانی خواهد بود. اما شواهدی که در بالا مورد اشاره قرار گرفت، جملگی دال بر عزم و پروژه‌ای معنادار دارد. اراده تندروهای اردوگاه مخالفان اصلاحات بر جلوگیری از ورود هاشمی به مجلس خبرگان رهبری ـ با تمسک به نظارت استصوابی فقهای شورای نگهبان ـ است.
بسیار بعید به نظر می‌رسد که این اتفاق بسیارمهم، بدون مشورت و هماهنگی با شخص اول نظام متحقق شود. جایگاه ویژه رفسنجانی در استقرار و تثبیت و تداوم نظام مبتنی شده بر ولایت مطلقه فقیه، و نیز نقش موثر او در رهبر شدن حجت‌الاسلام خامنه‌ای پس از درگذشت آیت‌الله خمینی، احتمال رد صلاحیت او را نامحتمل می‌سازد. با این همه، نشانه‌های گوناگون و ارزیابی‌ها از اردوگاه تندروهای مستقر در حکومت، جملگی دال بر این است که نمی‌توان تأیید صلاحیت رفسنجانی را قطعی و ۱۰۰ درصدی دانست.
آخرین اظهارنظر تند علیه هاشمی از سوی مهدی محمدی، تحلیلگر همسو با تندروها و از همفکران سعید جلیلی و کیهان شریعتمداری است؛ او نوشته: «هاشمی همچنان هشتاد و هشتی رفتار می‌کند. هاشمی صریحا اعتراف کرده است که درصورت عدم تحقق اهدافش بدل به موتور محرکه ناامنی در ایران خواهد شد و تجربه ۸۸ به ما می‌گوید چنین کارهایی از او برمی‌آید... این موتور را باید خاموش کرد.»
آیا تندروها می‌توانند «موتور رفسنجانی» را خاموش، و او را ردصلاحیت کنند؟
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar