اختر منصور چگونه 'امیرالمؤمنین طالبان' شد؟
- 5 ساعت پیش
ملا اختر محمد منصور که جانشین ملاعمر رهبر طالبان شده، پس از ساعتها کشمکش و بگومگو در جلسه‌های شورای رهبری طالبان توانست بر رقیب اصلی‌اش مولوی یعقوب، پسر ارشد ملا عمر چیره شود و پا جای پای رهبر پیشین کاریزماتیک طالبان بگذارد.
بر اساس گزارش‌ها این نشست داغ و جنجالی در حاشیه شهر کویته بین کم و بیش ۲۰ عضو شورای رهبری طالبان برگزار شده بود.
منصور طی روند انتخاب رهبر جدید شورشیان توانست سران بانفوذ طالبان مانند قیوم ذاکر، سید طیب آغا، ملا عبدالغنی برادر و مولوی یعقوب را کنار بزند و خود را به مقام "امیر المومنین" که برای جنگجویان بار سیاسی و معنوی دارد، برساند.
ملا منصور ۵۵ ساله است و از تبار اسحاق‌زی از قوم پشتون قندهار. او هم در مدرسه حقانیه در پاکستان آموزش دیده است.
در دوران حاکمیت طالبان به عنوان وزیر هوانوردی امارات اسلامی طالبان کار کرد و با سرنگون شدن امارت اسلامی در پی حملات آمریکا فراری شد.
سپس به عضویت شورای کویته درآمد و در سه سال اخیر که ملا برادر به زندان پاکستان افتاده بود، به‌عنوان فرد شماره دوم این گروه فعالیت داشت.
ملا منصور در غیاب ملا عمر، سرپرستی تمام فعالیت‌های سیاسی، نظامی و تبلیغاتی طالبان را به دوش داشت و خط مشی طالبان را تعیین می‌کرد. اما ظاهرا برای نگهداشتن اتحاد طالبان، مرتب از نام ملا عمر بهره می‌گرفت.
دفتر سیاسی قطر طالبان هم به اجازه شورای کویته که در رهبری آن منصور قرار داشت، شکل گرفت.
همین‌طور، مذاکره‌کنندگان معتبر طالبان که با دولت افغانستان در شهر تفریحی مری اسلام آباد و ارومچی چین پشت میز نشستند، اعتبار خود را از امضای ملا منصور گرفته بودند.
منابع مختلف در پاکستان می‌گویند که ملا منصور رهبر میانه رو طالبان است و به قوت از گفت‌وگوهای صلح پشتیبانی می‌کند.
با آن هم، شکی نیست که او نه اعتبار ملا عمر را میان شورشیان دارد و نه وزنش را.
عده‌ای هستند که از "رابطه نزدیک" او با پاکستان ابراز نگرانی می‌کنند و می‌گویند او به تشویق مقام‌های پاکستانی اعضا یا افراد نزدیک به شورای کویته را برای مذاکره با دولت افغانستان فرستاده و عملا نقش مجری طرح‌ها و سیاست‌های پاکستان در قبال افغانستان را دارد.
گرچه پاکستان گفته که از روند صلح افغانستان پشتیبانی می‌کند تا برای بحران دنباله‌دار ناامنی در افغانستان راه حل مسالمت‌آمیزی پیدا شود.
چهارده سال جنگ خونین افغانستان برای پاکستان هم بی‌دردسر نبوده، شورشیان ضد حکومت پاکستان جان هزاران نفر را در این کشور گرفته است. پناه دادن به طالبان افغان، باعث بدنامی پاکستان شده است و حالا با رویکرد جدید دولت افغانستان به تامین رابطه گرم با اسلام آباد، قول و قرار پاکستان در محک آزمایش است و آبرویش در میان.
این است که ملا منصور شاید بهترین گزینه برای موضع‌گیری تازه ارتش پاکستان باشد.
او برای تقویت وحدت میان شورشیان دو معاون هم برگزیده است. سراج الدین حقانی، رهبر شبکه خطرناک حقانی و هیبت‌الله آخوندزاده، قاضی‌القضات طالبان به عنوان معاونان او معرفی شده‌اند تا به این تحلیل که شبکه حقانی، مسئول حملات هماهنگ به کابل، مجزا از طالبان است، نقطه پایان گذاشته شود.
به رغم آن، مخالفت با تعیین ملا منصور به عنوان امیر المومنین طالبان کم نبوده است. برخی او را به به انزوا کشاندن و مرگ ملا عمر متهم کرده‌اند. عده‌ای از سران طالبان حتی گفته‌اند انتصاب او کودتا است.
از این رو، بعید نیست که در روزهای آینده در گروه طالبان و پیروی از رهبر جدید انشعاب به وجود بیاید.
به نظر می‌رسد رخدادهای فوری و پی‌درپی که در رهبری طالبان اتفاق می‌افتد، می‌تواند دورنمای مذاکرات صلح شورشیان با دولت افغانستان را روشن‌تر کند.
چهارشنبه گذشته دولت افغانستان با استناد به گفته مقام‌های پاکستانی تایید کرد که ملا عمر مرده است، ۲۴ ساعت بعد شورشیان طالبان نیز رسما اعلامیه دادند و مرگ او را تایید کردند و کمتر از ۲۴ ساعت دیگر وقت گرفت که امیر تازه خود را معرفی کنند.
همزمان، وزارت خارجه پاکستان در بیانیه‌ای گفته است که به درخواست رهبری طالبان و در پی ابهامی که پس از مرگ ملا عمر به‌وجود آمده، دور دوم مذاکرات که قرار بود امروز در پاکستان برگزار شود، به تعویق افتاده است.
حالا با مرگ ملا عمر نماد اتحاد طالبان هم دیگر مرده است. ملا منصور اول باید ثابت کند که در درون تشکیلات طالبان وزنش چقدر است و پس از آن، رو به روند مذاکرات کند.
گرچه با اتفاق تازه روند صلح افغانستان حالا به بن‌بست خورده، اما اگر پاکستان به تعهدش برای تامین صلح در کشور همسایه پایبند باشد، به نظر می‌رسد ملا منصور می‌تواند به روند پر پیچ و خم صلح افغانستان جان تازه‌ای بدهد.
بدون شک برای دولت افغانستان هم پایان فصل رهبری ملا عمر مرموز که سال‌ها صدایش شنیده نشده بود، روشنگر است. کابل حالا بهتر می‌داند که پشت شورش و جنگ، دست چه کسی است و او به دنبال چه چیزی است.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar