روسیه چه طور آمریکا را در سوریه غافلگیر کرد
- 1 اکتبر 2015 - 09 مهر 1394
کاری که روسها کردهاند نباید کسی را شگفتزده کند.
آنها پیوسته موضع خودشان در حمایت از بشار اسد را روشن کردهاند. اینکه تجهیزات نظامیشان را به سوریه منتقل کردند بر کسی پوشیده نبود، و خلبانان روس با جنگندههایشان بر شرق مدیترانه نراندند تا فقط دوری زده باشند.
ولادیمیر پوتین دوشنبه شب با باراک اوباما ملاقات کرد تا برنامه روسیه را برای آمریکا شرح دهد، و با وجود اختلاف نظرهای عمده، مقامهای آمریکایی گفتهاند که به درک بهتری از اهداف روسیه رسیدهاند.
با این همه...
آیا چگونگی اطلاع آمریکاییها از برنامه روسیه به نوعی خیرهکننده و حیرتآور، و در عین حال غیرجدی و پیش پاافتاده نیست؟
یک دیپلمات روس به همتای خود در بغداد تلفن زد و گفت: "ما خبرهای جالبی برای شما داریم." بعد یک ژنرال سه ستاره روس از سفارت روسیه خارج میشود و در سفارت آمریکا را میزند و درخواست میکند که وابسته نظامی آمریکا در عراق را ببیند.
او به نظامی آمریکایی میگوید که نیروهای روس ظرف یک ساعت حملات خود را آغاز میکنند و بهتر است که آمریکاییها محدوده هوایی سوریه را خالی کنند و اگر تجهیزاتی روی زمین دارند آنها را به جایی دیگر ببرند. ۶۰ دقیقه پس از آن بمباران آغاز شد.
پوف! این که بگوییم آمریکاییها با این روش نامعمول ارتباط نظامی غافلگیر شدهاند خیلی ملایم است. با ملاقات "آسمان را خالی کنید" دوشنبه شب تصور آنها این بود که با وجود اختلاف نظر درجهای از همکاری و شفافیت متقابل در کار خواهد بود.
فقط این را در نظر بگیرید که ریسک برخورد تصادفی یک جنگنده آمریکایی با جنگنده روس، با پیامدهای غیرقابلتصور، چه قدر بالا رفته است. آیا آنها میخواهند نوبتی به اهداف موردنظرشان حمله کنند؟ مثلا یک روز آمریکاییها و متحدانشان و روز بعد روسها.
تازه این هنوز بدون در نظر گرفتن اهداف استراتژیک طرفین است.
آیا روسها میخواهند گروه دولت اسلامی/داعش را نابود کنند یا اینکه هدفشان سر پا نگاه داشتن بشار اسد است؟ به نظر آمریکاییها این دو با هم خیلی تفاوت دارند، نظر روسها این طور نیست.
آن طور که از شواهد یک روز حمله روسها بر میآید به نظر میرسد برای روسها گزینه دوم مطرح است. اهداف آنها در مناطقی بوده که داعش در آن حضور ندارد.
به بیان دیگر، گروههای شورشی دیگر - هر گروه شورشی دیگر مخالف بشار اسد، تحت حمله قرار میگیرند. و این سوال مهم دیگری پیش میکشد، اینکه اگر روسیه گروههای مورد حمایت آمریکا را هدف حمله قرار دهد چه میشود؟ چنان ماجرایی پایان خوشی نخواهد داشت.
و چه کسی میداند چند نیروی ویژه آمریکایی روی زمین در حال کمک به گروههای شورشی هستند؟ اگر آنها ببینند که دارند مورد حمله روسها قرار میگیرند چه میکنند؟ آیا از نیروی هوایی آمریکا درخواست پشتیبانی میکنند تا جنگندههای روس بدرقه شوند؟
ملاقات رو در روی دوشنبه شب برای آمریکاییها روشن کرد که آنها با روسها در یک مورد توافق دارند و در مورد دیگری اختلاف نظر، توافق بر اینکه داعش باید مورد حمله قرار گیرد و نابود شود، و عدم توافق بر اینکه نقش بشار اسد در راه حل سیاسی آینده سوریه چه خواهد بود.
تنها یک روز از آغاز حملات روسیه میگذرد و به نظر میرسد روسیه فرقی بین گروههای مختلف شورشی قایل نیست. اگر این گروهها مخالف بشار اسد هستند ممکن است که هدف نیروی هوایی روسیه قرار بگیرند.
اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا، میگوید این خطر وجود دارد که روسیه عملا بر آتش جنگ داخلی سوریه نفت بریزد. او همچنین اصرار دارد عملیات چهارشنبه روسها تعجبآور و غافلگیرکننده نیست. خب، من فکر نمیکنم آمریکاییها قبلا فکر اتفاقی را که افتاد میکردند.
بار دیگر به نظر میرسد که ولادیمیر پوتین کاخ سفید را دور زده است. یک دیپلمات ارشد آمریکایی به من گفت وقتی باراک اوباما از کاخ سفید برود به حق برای پیشبرد مذاکرات با ایران و رسیدن به توافق ستایش خواهد شد، اما در عین حال به خاطر دودلی و ابهام سیاستش درباره سوریه مورد انتقاد قرار خواهد گرفت.
در مقابل، ولادیمیر پوتین سیاستی کاملا پیوسته و بیتناقض را پیش برده است. او میخواهد تنها بندر روسیه در آبهای عمیق شرق مدیترانه را حفظ کند و برای حفظ آن هر کاری لازم باشد میکند.
حال انگار آمریکا دو گزینه برای انتخاب دارد - یکی اینکه ریسک رویارویی با روسیه را بپذیرد، یا اینکه بپذیرد قرار نیست بشار اسد جایی برود - انتخاب سادهای نیست.
بحث اصلی باراک اوباما در سخنرانی سازمان مللش این بود که "همکاری را به درگیری ترجیح دهید. این نشانه ضعف نیست، نشانه قدرت است." به نظر نمیرسد که این حرف سرلوحه کارهای ولادیمیر پوتین باشد.
کلاف سردرگم سوریه پیچیده و پیچیدهتر شده است، و خیلی خطرناکتر.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar