حمله نیروهای آمریکایی به "انبار سلاح" در ولایت پروان و نگرانی مجاهدین سابق
- 6 ساعت پیش
خانه سه طبقه فرمانده جان احمد در شیرپور، محله مرفه‌نشین کابل، سه روز است میزبان فرماندهان برجسته جهادی است.
افراد سوار بر ماشین‌های زرهی آخرین مدل با تعقیبی‌های پر از محافظان مسلح برای همدردی با او می‌آیند. نیمه‌های دوشنبه شب کماندوهای آمریکایی در یک حمله غافلگیرکننده "انبار مهمات" او را در ولایت پروان از بین بردند.
فردای حمله، عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی حکومت دو ساعت از کابل منزل زد تا خود را به ولایت پروان برساند. همین‌طور عطا محمد نور، سرپرست قدرتمند ولایت بلخ هفت ساعت راه پیمود تا خود را پیش فرمانده جان احمد برساند.
ده‌ها فرمانده دیگر عمدتا از حزب جمعیت اسلامی افغانستان هم از قندهار و ننگرهار خود را به کابل و پروان رساندند.
حمله ناتو
جان احمد سال‌هاست در دولت نیست، اما به گفته ناتو، مدت‌ها بود یک انبار بزرگ مهمات را در ۲۰ کیلومتری بگرام، بزرگترین پایگاه نظامی نیروهای خارجی در افغانستان، در خانه خود نگهداری می‌کرد.
آقای جان احمد درباره عملیات آمریکا می‌گوید: "من کابل بودم. ساعت ۱:۱۵ شب بود به من اطلاع دادند که یک طیاره در نزدیکی خانه تان افراد مسلح را پیاده کرده. ترجمان تیم امنیتی گفت که به ما رئیس جمهور گفته که سر این خانه عملیات بکنید. صرف قوت های خارجی بود. داخلی هیچ نبود. بعد به مردم گفتم برآیید. مردم قریه علیه خارجی ها بیرون شدند. این ها ورخطا شدند، خانه را رها کردند. طیاره بی‌سرنشین آمد سه بمب حویلی را زد. خرد و بزرگ مسلح و غیرمسلح علیه آنها اعتراض کردند. تانک‌ها چنان ورخطا شدند که راه خود را گم کردند."
نیروهای آمریکایی جزئیات عملیات را روشن نکرده اند و بی‌بی‌سی هم موجودیت تانک‌هایی را که آقای جان احمد به آن اشاره می‌کند تایید کرده نمی‌تواند.
در نوع خود، این نخستین حمله به خانه یک فرمانده پیشین مجاهدین است که پیشینه مخالفت با نیروهای ائتلاف و دولت افغانستان نداشته است.
هرچند افغانستان برنامه پرهزینه خلع سلاح و ملکی سازی را ۱۲ سال پیش شروع کرد و به دنبالش بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۱ برنامه جمع آوری سلاح از افراد غیرمسئول و منحل کردن گروه‌های مسلح غیرقانونی را روی دست گرفت، اما انبار سلاح پشت درهای کابل نشان می‌دهد که این تلاش‌ها خیلی موفق نبوده‌است.
مقام‌های نظامی آمریکا باور دارند انبار تسلیحات غیرقانونی می‌تواند بالقوه خطرناک باشد.
سوسن هیرینگتون، سخنگوی ناتو در کابل این حمله را تایید می‌کند و می‌گوید: "این حمله برای از بین بردن انباری از مهمات صورت گرفته که می توانست برای حمله علیه افغان‌ها و ائتلاف استفاده شود. بنابراین ما اقدام لازم کردیم تا این تهدید را از بین ببریم. تمام عملیات ما بر بنیاد موافقت نامه امنیتی دوجانبه بین ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی افغانستان انجام می شود."
هواداران ناراضی
برای هواداران فرمانده این دلیل رضایتبخش نبوده‌است. ساعات بعد از عملیات صدها هوادار او میان بهت و حیرت مقام‌های دولتی به مرکز شهر چاریکار ریختند و شهر را تعطیل کردند. شاهراه کابل و مزارشریف، محل رفت و آمد هزاران موتر/ماشین را هم به روی ترافیک بستند.
حمله به خانه این فرمانده ضدطالبان که رئیس پیکارهای انتخاباتی پارسال عبدالله عبدالله در ولایت پروان هم بود، به مساله حیثیتی برای او و متحدانش مبدل شده‌است.
فرمانده جان احمد هر چند نمی‌پذیرد که انبار سلاح داشته، اما می‌گوید: "حتی اگر کارخانه اسلحه سازی می‌داشتم، دکتر عبدالله و دولت وحدت ملی برای چیست؟"
او فرمانده لشکر پروان بود که می‌گوید ۵۰ هزار نفر زیر فرمان داشت. هرچند همه آنها خلع سلاح شده‌اند، اما رابطه شان با جان احمد قطع نشده است. بسیاری او را قدرتمندتر از والی در پروان می‌دانند.
جان احمد، اشرف غنی، رئیس جمهوری را پشت این عملیات می‌داند.
فرمانده جان احمد صلاحیت رئیس جمهور غنی را قبول ندارد و می‌گوید:"هر هدایتی که اشرف غنی می‌دهد به عبدالله بدهد، بعد او به ما بدهد."
نگرانی جهادی‌ها
جان احمد حمله به خود را توطئه علیه مجاهدین می‌داند و همدردی چهره‌های قدرتمند مجاهدین مانند عبدالله عبدالله، محمد محقق و صلاح الدین ربانی هم با او گسترده بوده است.
برای عده‌ای این همدردی بیش از آنکه شخصی باشد، از نگرانی فرماندهان مجاهدین از شروع یک روال منظم برای از بین بردن ذخایر سلاح و مهمات هواداران آنها ناشی است.
افغانستان تجربه خوبی از ذخیره سلاح توسط افرادی که خارج از دولت بوده اند، ندارد.
در دهه ۱۹۹۰ فرماندهان بی‌شماری با انبار سلاح سبک و سنگین در گوشه و کنار کشور قد علم کردند و کشور را چند پاره کردند. هر یکی از این فرماندهان در محلات شان به "پادشاه"، "امیر" یا هم "فرمانده" مستقل از دولت مرکزی معروف شدند.
غفور لیوال، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک افغانستان معتقد است که دولت از این نگران است که فرماندهان پیشین جهادی امروز هم چنین انبارهایی دارند و در جایگاهی اند که افراد خود را مسلح کنند.
او می‌گوید: "تهدید امنیتی افغانستان صرف مربوط به گروه‌هایی که علیه حکومت می‌جنگند، نیست. آسیب پذیری وضعیت امنیتی کشور جنبه‌های دیگری هم دارد. مهمترین جنبه آن، موجودیت سلاح نزد افراد خودسر و فرماندهان سابق است. این همیشه برای نظام و امنیت در افغانستان تهدید بزرگ است. مانند گروه دولت اسلامی و طالبان آنها هم برای دولت مرکزی یک تهدید بزرگ اند."
"توطئه‌ای در کار نبوده"
عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی حکومت، پنجشنبه شب ۱۱ سرطان/تیر، مدیران ارشد امنیتی حکومت از جمله مشاور امنیت ملی، وزیر داخله، سرپرست وزارت دفاع و رئیس امنیت ملی کشور را در حضور فرماندهان پیشین جهادی پروان در کاخ سپیدار فراخوانده بود تا از آگاهی از عملیات آمریکایی‌ها اعلام برائت کنند.
در این نشست گفته شده که نیروهای آمریکایی در ناهماهنگی با دولت، دست به این عملیات زدند.
آقای عبدالله به فرماندهان گفت: "به شما اطمینان می‌دهم در این حادثه توطئه‌ای در کار نبوده و عملیات علیه شخص معینی صورت نگرفته است. در سطح رهبری حکومت هیچ کس در این تصمیم دخیل نیست و اقدام نیروهای 'حمایت قاطع' باعث تاثر و نگرانی همه شده است."
آقای عبدالله گفت: "در تلاش است این حادثه در آینده تکرار نشود."
تا اینجا فرمانده جان احمد راضی نیست. او منتظر عذرخواهی رسمی ژنرال جان کمبل، فرمانده آمریکایی ناتو است. باید صبر کرد و دید که آیا فرمانده‌ای که برای نابود کردن "انبار سلاح و مهمات غیرقانونی" جان احمد آن هم بیخ گوش بزرگترین پایگاه نظامی در کشور، اقدام کرد، از او معذرت خواهد خواست؟
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar